Δραστηριότητες φιλαναγνωσίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Μαξ, Σάρα Κοέν Σκαλί

Μαξ
Σάρα Κοέν Σκαλί
Μετάφραση: Άννα Κοντολέων
Πατάκης 

(Διαβάστε ένα απόσπασμα από το βιβλίο εδώ)

Το συγκλονιστικό αυτό βιβλίο διαβάσαμε και συζητήσαμε στην τελευταία συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης. Παρόλο που πρόκειται, όπως διαπιστώσαμε, για ένα σκληρό ανάγνωσμα που απευθύνεται σε προχώρημένους αναγνώστες (θα προτείναμε από 13-14 χρονών και πάνω), αποφασίσαμε να το προτείνουμε με δραστηριότητες για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και για όσους από εμάς επιθυμούμε να το διαβάσουμε, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να λείπει από καμιά βιβλιοθήκη!

Υπόθεση:
   19 Απριλίου 1936. Μεσάνυχτα σχεδόν. Θα γεννηθώ ακριβώς σε ένα λεπτό. Θα έρθω στον κόσµο στις 20 Απριλίου. Ανήµερα των γενεθλίων του Φύρερ µας. Θα είµαι έτσι ευλογηµένος από τους γερµανικούς θεούς και θα αναγνωρίσουν στο πρόσωπό µου τον πρωτότοκο της ανώτερης φυλής. Της άριας φυλής. Αυτής που στο εξής θα κυριαρχήσει στον υπόλοιπο κόσµο. Είµαι το παιδί του µέλλοντος. Έχω συλληφθεί χωρίς αγάπη. Χωρίς Θεό. Χωρίς νόµο. Χωρίς τίποτε άλλο παρά δύναµη και οργή. Θα δαγκώνω αντί να πιπιλάω. Θα ουρλιάζω αντί να κλαψουρίζω. Θα µισώ αντί να αγαπώ. Χάιλ Χίτλερ!
   Ο Μαξ είναι το τέλειο πρωτότυπο του προγράµµατος «Λέµπενσµπορν», το οποίο έθεσε σε εφαρµογή ο Χίµλερ. Γυναίκες επιλεγµένες από τους ναζί φέρνουν στον κόσµο καθαρούς εκπροσώπους της άριας φυλής, µια ιδανική νέα γενιά που προορίζεται να αναγεννήσει τη Γερµανία και µετά όλη την κατεχόµενη από το Ράιχ Ευρώπη.
   Ένα βιβλίο-σταθµός, εξαιρετικά τεκµηριωµένο, που µιλάει µε διαφορετικό τρόπο για τον ναζισµό. 

Δραστηριότητες φιλαναγνωσίας:

• Συζητάμε στην τάξη για αυτό που μας εντυπωσίασε περισσότερο από το βιβλίο και για την ανάγκη ανάπτυξης δεσμών που εμφανίζει ένας άνθρωπος μεγαλώνοντας χωρίς οικογένεια. Αναφέρουμε σε ποιες άλλες περιπτώσεις υπάρχει αυτή η ανάγκη (π.χ. παιδιά σε ιδρύματα).
• Γράφουμε τη δική μας εκδοχή για το πώς θα συνεχιζόταν η ιστορία του βιβλίου.
• Βλέπουμε μια αντίστοιχη ταινία που αναφέρεται σε ναζιστικές-ρατσιστικές αντιλήψεις όπως η ταινία «Μαθήματα Αμερικάνικης Ιστορίας» (American History) και έπειτα να καταγράφουμε κοινά στοιχεία και διαφορές με το βιβλίο.
• Επιλέγουμε ένα κεφάλαιο και ύστερα μια σκηνή που μας εντυπωσίασε και να ζωγραφίζουμε ή να φτιάχνουμε ένα κολλάζ σχετικό με αυτή τη σκηνή. Ύστερα να το παρουσιάσουμε στην τάξη και μιλάμε για τα συναισθήματα που νιώσαμε την ώρα που διαβάζαμε τη συγκεκριμένη σκηνή.
• Επιλέγουμε μια εικόνα από τις πολλές που περιγράφονται στο βιβλίο (τη ζωγραφίζουμε, προαιρετικά) και ύστερα να περιγράφουμε ή γράφουμε πάνω στη ζωγραφιά τα συναισθήματα του κάθε χαρακτήρα στη σκηνή αυτή.
• Θέτουμε την ερώτηση: «Είναι ο ρατσισμός διαχρονικός και γιατί;». Έπειτα βρίσκουμε στο διαδίκτυο στοιχεία που αναφέρονται σε κοινωνικές ομάδες που εκδηλώνουν ρατσισμό προς άλλες, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα.  Αναζητούμε αν υπάρχουν σήμερα ομάδες που αναπτύσσουν ρατσιστική συμπεριφορά προς άλλες κοινωνικές ομάδες, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Έπειτα συζητάμε για το αν αυτές οι ρατσιστικές ομάδες έχουν κοινές αντιλήψεις, πρώτα μεταξύ τους και μετά με το βιβλίο.
• Παρακολουθούμε την ταινία του Μπενίνι «Η ζωή είναι ωραία». Σσυγκρίνουμε τη στάση και τη συμπεριφορά των δυο παιδιών και να περιγράφουμε το ρόλο που παίζει η γαλούχηση και η ανατροφή μιας οικογένειας.
• Αφού παρακολουθήσουμε τις ταινίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, παρατηρούμε τη μουσική υπόκρουση και καταγράφουμε τα μουσικά κομμάτια που ακούγονται στις ταινίες.Περιγράφουμε τα συναισθήματα που μας προκαλούν. Έπειτα επιλέγουμε σε ποιο κεφάλαιο ή σε ποιες σκηνές θα αντιστοιχούσε καθένα από τα μουσικά κομμάτια.  Επίσης επιλέγουμε μουσικά κομμάτια της αρεσκείας μας για να τα τοποθετήσουμε αντίστοιχα σε κάθε σκηνή.
• Ζωγραφίζουμε εικόνες ή φτάχνουμε κολλάζ για κάθε μέρος του βιβλίου (ή για κάθε κεφάλαιο) και το παρουσιάζουμε στην τάξη, δημιουργώντας έτσι μια παρουσίαση του βιβλίου μόνο με εικόνες.
• Ψάχνουμε στο διαδίκτυο φωτογραφίες και εικόνες που μπορεί να ταιριάζουν με σκηνές που περιγράφονται στο βιβλίο, φτιάχνοντας έτσι ένα χρονολόγιο με εικόνες.
• Τέλος, θα μπορούσαν να συνδυαστούν οι εικόνες (ζωγραφιές και κολλάζ) και τα μουσικά κομμάτια των ταινιών ή της αρεσκείας των μαθητών σε μια παρουσίαση- προβολή στο υπόλοιπο σχολείο, σε κάποια γιορτή ίσως, όπου θα προβάλλονται οι εικόνες σε power point και θα ακούγεται η μουσική είτε από υπολογιστή είτε ζωντανά από κάποιο μαθητικό μουσικό συγκρότημα.

Οι έφηβοι προτιμούν να ασχολούνται με οπτικοακουστικό υλικό και με δραστηριότητες της αρεσκείας τους, όπως επίσης και με δραστηριότητες που ξεφεύγουν από το γενικό κανόνα διαβάζω και γράφω. Ίσως αν τους δώσουμε εναλλακτικές επιλογές να μας εκπλήξουν. Αυτές ήταν απλά κάποιες ιδέες, αλλά σίγουρα μπορούν να γίνουν πολλά περισσότερα.
(Σχεδιασμός  δραστηριοτήτων από την εκπαιδευτικό Λίλια Τσιούκα)